δωρεάν φαγητό, κατευθείαν από τη φύση

Στα δύσκολα χρόνια που ζούμε και στα δυσκολότερα που έρχονται καλό είναι να θυμηθούμε μερικές πρακτικές που ακολουθούσαν με σοφία οι γιαγιάδες μας τα χρόνια που τα λεφτά ήταν λιγοστά και οι καθημερινές ανέσεις, σχεδόν ανύπαρκτες . Στην εποχή που αναφερόμαστε, είναι σίγουρο ότι δεν θα βρούμε  σούπερ μάρκετ σε κάθε γειτονιά της Αθήνας, ούτε ταχυφαγεία με κάθε είδος junk food που υπόσχονται φθηνό φαγητό αμφιβόλου ποιότητας. Οι άνθρωποι ήταν ακόμα κοντά στη φύση και γνώριζαν τα μυστικά που θα τους έδιναν την ευκαιρία να βρίσκουν ένα πιάτο φαγητό, ακόμα κι αν δεν υπήρχαν λεφτά!

Ας δούμε λοιπόν μερικά προϊόντα που η φύση τα δίνει τσάμπα!

  • άγρια χόρτα. Αυτά τα άγρια χόρτα που θεωρούνται εκλεκτά στον πάγκο του σύγχρονου μανάβη, κάποτε ήταν το πιο φθηνό φαγητό του τραπεζιού. Αρκεί να ήξερες να τα ξεχωρίζεις και να έβγαινες μια βόλτα με το μαχαιράκι σου στην εξοχή. Για ακούστε μερικά: ραδίκια, ζωχοί, άγρια μάραθα, ρόκες, γλιστρίδες, τσουκνίδες, αγριόπρασα, αγριοσέλινο, βολβοί, βλίτα,  βρούβες, κάπαρη, μυρώνια, καυκαλήθρες, αλλά και πιο gourmet όπως άγρια σπαράγγια και αγκινάρες. Σας ανοίξαμε την όρεξη;
  • άγρια μανιτάρια. Αυτό κι αν είναι εκλεκτό έδεσμα! Οι φθινοπωρινές & οι ανοιξιάτικες βροχές γεμίζουν τα βουνά με μανιτάρια και οι φανατικοί του είδους περιμένουν με το καλαθάκι στο χέρι να συλλέξουν τον πολύτιμο αυτό μεζέ. Ωστόσο, θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί διότι πολλά είδη είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για κατανάλωση. Ακολουθήστε έναν έμπειρο μανιταροσυλλέκτη και έχετε πάντα μαζί σας έναν φωτογραφικό οδηγό για να μπορείτε ανά πάσα στιγμή να ενημερώνεστε με ακρίβεια. Η σύνεση του συλλέκτη είναι η εγκύηση της ασφάλειας.
  • φρούτα του δάσους. Πιθανώς να μην ξέρετε ότι τα βατόμουρα, τα σμέουρα, τα μύρτιλα και όλα αυτά τα μικροσκοπικά φρουτάκια που πωλούνται στα μικροσκοπικά κεσεδάκι σαν κόσμημα, υπάρχουν σε άγρια κατάσταση στο δάσος. Αν ανεβείτε σε ορεινές περιοχές, οι παραδοσιακές νοικοκυρές θα σας δείξουν όλα αυτά τα πολύτιμα καλούδια του δάσους που μετατρέπονται σε πρώτης τάξεως γλυκίσματα για όλο το χρόνο!
  • ξηροί καρποί. Τα δασικά δέντρα που πολλές φορές χρησιμοποιούνται στις πόλεις και σαν καλλωπιστικά παράγουν καρπούς που είναι θρεπτικότατοι! Καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα & φουντούκια δεν φυτρώνουν μέσα σε πλαστικά δοχεία, αλλά κρέμονται από τα δέντρα στην κατάλληλη εποχή. Σπεύσατε!
  • ελιές.  Δεν υπάρχει γειτονιά σε μεγάλη πόλη της Ελλάδας που να μην έχει δεντροστοιχίες με ελαιόδεντρα. Τα δέντρα αυτά παράγουν τον πλούσιο καρπό τους, αλλά δεν ενδιαφέρεται κανείς να τον συλλέξει. Γιατί να μην μαζεύουμε τον καρπό από τα ελαιόδεντρα των πεζοδρομίων;
  • φρούτα. Σε πολλές περιπτώσεις τα καρποφόρα δέντρα χρησιμοποιούνται σαν καλλωπιστικά. Η αλλαγή στη χρήση τους δεν σημαίνει ότι τα δέντρα αυτά σταματούν να παράγουν καρπό. Μην αφήνετε, λοιπόν, τα νεράτζια να σκάνε στο πεζοδρόμιο και να αναθεματίζετε για τη βρωμιά που δημιουργείται. Φτιάξτε τα γλυκό! Είναι τσάμπα!
  • σαλιγκάρια. Ο παππούς μου, παλιά, μάζευε σαλιγκάρια, τα καθάριζε αφήνοντάς τα στο αλεύρι ή σε μακαρόνια για μερικές μέρες και μετά μάς τα μαγείρευε με κρεμμυδάκια και ντομάτα. Αν είστε από τους fan του εδέσματος, θα ξέρετε ότι ο μεζές αυτός είναι εκπληκτικός! Δείτε εδώ περισσότερες λεπτομέριες.

Αν δεν έχετε κάποιον να σας δείξει τα μυστικά των παλιών, μπορείτε να πάρετε αρκετές γνώσεις από τα βιβλία. Εμείς σας προτείνουμε το μικρό βιβλιαράκι με τίτλο Άγρια φαγώσιμα χόρτα για να μάθετε να αναγνωρίζετε τα χόρτα και να ξέρετε πότε θα τα βρείτε στους αγρούς καθώς και τον έγχρωμο οδηγό με τίτλο Μανιτάρια του  συγγραφέα Ζαχαρία Αθανασίου που περιέχει φωτογραφίες και αναλυτικά χαρακτηριστικά για περισσότερα από 600 διαφορετικά είδη άγριων ελληνικών μανιταριών.

photo : la catholique / flickr / c.c.

οι πράσινες σαλάτες του καλοκαιριού

Τι κι αν τα σούπερ μάρκετ πουλάνε μαρούλια και σαλάτες όλο το χρόνο, το καλοκαίρι δεν είναι σίγουρα η εποχή του μαρουλιού! Όταν οι θερμοκρασίες ανέβουν πάνω από τους 25 βαθμούς, τα μαρούλια δυσανασχετούν, αρχίζουν να μπαίνουν σε διαδικασία ανθοφορίας {καθόλου καλό για τους καλλιεργητές} και τα φύλλα τους γίνονται σκληρά και πικρά! Αν όμως είστε φανατικοί οπαδοί της πράσινης σαλάτας, υπάρχουν τρόποι για να την απολαύσετε και το καλοκαίρι:

  • φυτέψτε ανθεκτικές {στη ζέστη} ποικιλίες μαρουλιού σε περιοχή με βόριο ή ανατολικό προσανατολισμό και σε ημισκιερό μέρος. Αν τα φυτά τα βλέπει ο ζεστός μεσημεριανός ήλιος, φροντίστε να τα σκιάζετε με κάποιο σκούρο διχτυωτό σκίαστρο το οποίο θα αφαιρείτε το απόγευμα. Τα ποτίσματα πρέπει να είναι καθημερινά, για να μένει το χώμα νωπό και δροσερό. {βέβαια, μη φανταστείτε ότι θα τρώτε μαρούλια τον Αύγουστο, εκτός και αν ζείτε πάνω σε κανένα βουνό}
  • σπείρετε βλίτα! Τα βλίτα είναι ο πράσινος βασιλιάς του καλοκαιριού. Μαζεύετε τα τρυφερά φυλλαράκια όσο ακόμα είναι μικρά και βράστε τα μαζί με κολοκυθάκια για μια τέλεια καλοκαιρινή σαλάτα. Κόψτε την κορυφή των φυτών για να ευνοήσετε την ανάπτυξη πλευρικών βλαστών και να αυξήσετε τη σοδειά.
  • επιλέξτε γλιστρίδα {ή αντράκλα}. Μπορεί να μην είναι ακριβώς πράσινο σαλατικό, αλλά είναι σίγουρα συνδεδεμένο με το ελληνικό καλοκαίρι. Συνδυάστε τα σαρκώδη φυλλαράκια της με τοματοσαλάτα και έχετε μια gourmet ελληνική γεύση.
  • σπείρετε ρόκα. Είναι πανεύκολη στην καλλιέργεια, αναπτύσσεται γρήγορα και δεν υπάρχει καλύτερο συνοδευτικό της τομάτας από τα πικάντικα φύλλα της ρόκας. Θα εκπλαγείτε από το άρωμα και το κάψιμο των φύλλων της.
  • σπείρετε σπανάκι Νέας Ζηλανδίας (tetragonia tetragonioides). Μια εξωτική εκδοχή πράσινου λαχανικού, ανθεκτικού στη ζέστη. Φροντίστε να το ποτίζετε τακτικά για να διατηρείτε την εδαφική υγρασία και συλλέγετε τα νεαρά τριγωνικά φύλλα και τους βλαστούς, καθώς πικραίνουν και σκληραίνουν όσο ωριμάζουν. Είναι πλούσια πηγή σε βιταμίνη C.

 photo credit: timsackton / c.c.